Το Τικ είναι ένας πανποντιακός χορός, ο οποίος απαντάται στις διάφορες περιοχές του Πόντου με πολλές παραλλαγές. Η ονομασία του χορού προέρχεται από παραφθορά της τουρκικής λέξης «Dik», που σημαίνει όρθιο, κατακόρυφο. Παρόλο που στον Πόντο το χορό τον συναντούσαμε και με τις ελληνικές του ονομασίες (π.χ. Λαγγευτόν, Μονός, Τρομαχτόν κλπ.), πλέον έχει επικρατήσει να χρησιμοποιείται ο όρος Τικ για όλα τα είδη του χορού αυτού.
Παρακάτω αναφέρονται επιγραμματικά οι διάφορες μορφές του χορού Τικ, ανάλογα με την περιοχή από την οποία η καθεμία προέρχεται.
Τικ Μονόν
Είναι δεξιόστροφος χορός από την περιοχή της Ματσούκας (Τραπεζούντα), χορεύεται σε κύκλο. Το πιάσιμο είναι από τις παλάμες με τα χέρια λυγισμένα στους αγκώνες. Xορός με 6 βήματα, που χορεύεται είτε με κατεύθυνση λοξά δεξιά, είτε προς το κέντρο του κύκλου.
Τικ’ Αργόν (Ακ Νταγ Ματέν – Μπάφρα)
Είναι μια μορφή Τικ της περιοχής του Ακ Νταγ Ματέν που ξεκινάει σε αργό ρυθμό σηκώνοντας εναλλάξ τα πόδια ψηλά με κυκλική κίνηση και στη συνέχεια καταλήγει στο Τικ διπλόν.
Τικ’ (Διπλόν) ή Τικ Σο Γόνατον
Χορός που συναντάμε σε όλο τον Πόντο με 10 βήματα. Παίζεται με όλα τα μουσικά όργανα του Πόντου (λύρα, αγγείον, γαβάλ, ζουρνά, νταούλι, κλαρίνο, κεμανέ, βιολί και ούτι).
Τικ’ Λαγγευτόν
Ίδια βήματα με το Τικ’ Διπλόν, με διαφορά ότι χορεύεται πιο πηδηχτά (το Λαγγευτόν προέρχεται από το ρήμα λαγγεύω, που σημαίνει πηδώ, κάνω άλμα).
Τίκι(ν) ή Τικ Πάλτσανας
Δεξιόστροφος χορός από τη Νικόπολη. Έχει τα ίδια βήματα με το Τικ’ λαγγευτόν, αλλά διαφορετικό ύφος. Χαρακτηριστκό του χορού αυτού είναι ότι τα χέρια παραμένουν ψηλά.
Τικ’ Μονόν Κοφτόν
Χορός δεξιόστροφος από την περιοχή Ίμερα του Πόντου.
Έχει 8 βήματα και χορεύεται σε κλειστό κύκλο με τα χέρια λυγισμένα στους αγκώνες.
Τικ Τόγιας ή Μοσκώφ
Μορφή Τικ Διπλού που χορεύεται στην περιοχή της Τόγιας.
Είναι δεξιόστροφος χορός που χορεύεται σε κλειστό κύκλο. Έχει 10 βήματα με έντονο τρέμουλο στους ώμους.
Τικ’ Τρομαχτόν
Η μορφή αυτή του Τικ χορεύεται σε όλο σχεδόν τον Πόντο –
σε κάποια μέρη σαν αυτόνομος χορός και αλλού προσαρμοσμένος στο χορό Σέρρα.
Από Παν Και Κα
Χορός της περιοχής Ματσούκας (Τραπεζούντα). Βασίζεται στο Τικ και χορεύεται με μικρά επιτόπια εναλλάξ πηδηχτά βήματα. Οι χορευτές αγκαλιάζονται από τη μέση, κοντά ο ένας στον άλλο. Τα όργανα που πλαισίωναν το χορό ήταν συνήθως λύρα ή γκάιντα ή ζουρνάς με όργανο συνοδείας το νταούλι.
*κείμενο βασισμένο στο βιβλίο του Ν. Ζουρνατζίδη «Συμβολή στην Έρευνα των Χορών του Πόντου», Εκδόσεις Ψωμιάδειον, Αθήνα, 2013